سماور و قلیان

تعریف واژه سماور
سماور یک عبارت روسی به معنی «خود جوش» و مرکب از دو واژه Cam به معنی خودش وVar به معنی پختن می‌باشد.
وسیله ای معمولاً فلزی که برای آماده کردن چای به منظور نوشیدن بکار میرود. سماوربرنجی دارای یک مخزن آب است که برای آماده کردن چای وموارد دیگر همواره در حال جوشیدن نگه داشته میشود.
تاریخچه سماور
اولین سماور ساخت روسیه در شهر تولا (Tula) ساخته شد، بعدها این شهر به عنوان مرکز تولید سماور روسیه مشهور گردید. برای اولین بار سماور در دوره سلطنت شاهرخ نوه نادر شاه افشار وارد ایران شد و تا پایان دوران صدارت امیرکبیر که وی صنعتگران ایرانی را به ساخت سماور تشویق کرد این وسیله از کالاهای وارداتی بود.

مرکز تولید سماوربرنجی بطور سنتی ، شهر بروجرددر استان لرستان بوده است. جنس بیشتر سماورهای تولید بروجرد از ورشو و برنج هستند.

 اغلب سماور های برنجی ،زغالی و نفتی بوده ولی امروزه مدل های گازسوز این سماور ها نیز در بازارموجود میباشد.امروزه سماورها همگی کار پرس بوده و قلمزنی دستی در آن انجام نمی شود.

موارد مشابه در بازار
سماور های دیگر موجود در بازار سماور هایی از جنس برنج در دو مدل ساده و قلم زنی در چندین سایز
مختلف از نیم لیتر تا شش لیتر و بزرگ تر موجود میباشند.
مراکز فروش
سماور های برنجی برنزی معمولا در فروشگاه های لوازم خانگی یا تزئینات منزلی  که در عتیفه فروشی یا گالری های برنز و نقره با قیمت های بالا خرید و فروش می شوند.
برتری سماورها ذغالی
رسوب در سماور زغالی جذب میشود اما داخل سماورهای گازی را سفیدمیکنند و به این دلیل هیچ وقت رسوب راجذب نمیکند.
قطب سماور ذغالی شهر آذربایجان است.

قلیان
قلیان یک وسیله آبی که برای کشیدن تنباکو از طریق آب سرد استفاده می‌شود. تنباکو در کاسه‌ای در بالای آن قرار دارد.
اجزاءقلیان
1.    محافظ باد
2.    زغال
3.    تنباکو
4.    سینی
5.    بدنه
6.    نی پیچ یا شلنگ
7.    سوپاپ
8.    شیشه حاوی آب که می‌تواند به اشکال مختلف باشد از جمله به شکل نارگیل، یا به شکل ساده. جنس آن نیز می‌تواند فلز، سفال، شیشه یا کریستال یا برنج باشد.

مراحل آماده سازی قلیان
1.    تمیز کردن تمامی اجزای قلیان
2.    شیشه قلیان را باید پر از آب کنید و فقط توجه داشته باشید که میزان آب نباید در حدی باشد که هنگام پک زدن آب به درون شلنگ بیاید. (ممکن است دود قلیان بعضی از افراد را اذیت کند در این صورت می توان چند قطعه یخ به آب درون شیشه اضافه کرد)
3.    قرار دادن تنباکو در آتشدان و بهتر است روی آن را با ورقه آلمینیومی باید بپوشانیم و برای وارد شدن هوا ورقه آلومینیومی را کمی سوراخ کنیم.
4.    اتصال شلنگ به قلیان
5.    قرار دادن زغال بر روی آتشدان

طرز کار قلیان
 طرز کار قلیان نوعی مکانیک سیالات است به این نحو که هنگام مکش فرد از طریق شلنگ فشارهوای بالای ظرف آب کم می شود و هوا ازطریق زغال گرم شده و با عبور از تنباکو وارد آب می شودو بر اثر همرفت هوا گرما رو به آب داده و بخار میکند و فرد این بخار را استنشاق می کند.
در ایران، انواع تنباکو مانند تنباکوی بنیاد، خوانسار، برازجان، کاشان، بوشهر و غیره وجود داردکه بیشتر آن¬ها به نام شهرهایی است که تنباکو در آنجا کشت می‌شود. همچنین در دهه‌های اخیر تنباکو با طعم‌های میوه‌ای نیز به بازار عرضه می‌شود که به صورت صنعتی تولید می‌شوند.

طبق بررسی‌های به عمل آمده قلیان اگر با تنباکوهای میوه‌ای (توتون‌هایی که به روش شیمیایی به عمل آمده و دود آن بوی میوه می‌دهد) استفاده شود خطرناک و ضرر آن از ضرر سیگار بیشتر است چون دودی که وارد ریه می‌شود دودی است که محصول مواد شیمیایی می‌باشد.